I. Mở đầu
Từ lúc sinh đến lúc chết, con người luôn lớn lên về mặt thể chất, cảm xúc, tâm trí, tinh thần… Tuy nhiên, chính trong thời thơ ấu mà sự tăng trưởng xảy ra nhanh nhất – chỉ trong vài năm đầu đời, chúng ta trở thành một em bé hoàn toàn độc lập, rồi thành một trẻ chạy lon ton thích khám phá, rồi đến một trẻ thích đặt câu hỏi, đến một trẻ vị thành niên có ý thức và người thanh niên đầy tự tin.
Theo định nghĩa, sự phát triển của trẻ là tiến trình tăng trưởng thể chất, tâm trí và cảm xúc từ lúc mới sinh đến 18 tuổi đối với trẻ em.
Khi làm việc với trẻ em, chúng ta cần hiểu về sự phát triển của trẻ vì:
Trẻ có nhu cầu khác nhau tùy giai đoạn phát triển
Chúng ta nói và tương tác với trẻ khác nhau tùy theo tuổi của trẻ
Nếu có điều gì làm cho trẻ bị tổn thương ở một giai đoạn nào đó (như bị lạm dụng hoặc cha mẹ tử vong) thì sẽ ảnh hưởng xấu đến sự phát triển của trẻ.
II. Hành vi và nhu cầu của trẻ ở các giai đoạn phát triển khác nhau
1.Từ mới sinh đến 2 tuổi
Khi trẻ mới sinh, trẻ hoàn toàn cần sự giúp đỡ và lệ thuộc người khác để được an toàn về thể chất và cảm xúc.Trẻ cần được giám sát thường xuyên vì trẻ không ý thức về sự an toàn.
a. Về mặt tâm lý xã hội
Trẻ gắn bó với người chăm sóc và phát triển cảm giác yêu thương và tin tưởng
Sau đó trẻ cũng có cảm giác lo sợ khi phải xa cách mẹ, biết phân biệt người quen và người lạ.
Trẻ hiểu nguyên nhân và hậu quả (vd, nếu đẩy trái banh trên sành nhà, thì banh sẽ lăn)
Trẻ hiểu sự tồn tại của đồ vật mặc dù trẻ không còn thấy (vd trò chơi ú òa)
Hiểu lời nói và làm theo lệnh đơn giản
Biết tên một số đồ vật quen thuộc, vài bộ phận trong cơ thể, và khái niệm như trong/ngoài, hoặc mở/đóng
Trở thành độc lập khi tự chơi một mình trong thời gian lâu.
b. Về mặt thể chất
Trẻ học di chuyển cơ thể như ngóc đầu lên, tự ăn, ngồi, đứng, đi.
Trẻ học cách sử dụng cùng lúc bàn tay và mắt để thao tác và ném đồ vật.
Trẻ phát triển thị giác, thính giác, xúc giác, vị giác và khứu giác.
c. Những điều cần quan tâm
Trẻ không được đáp ứng các nhu cầu sẽ không phát triển về sự tin tưởng vào người khác khi trở thành người lớn.
Khi trẻ không được nâng đỡ và động viên hoặc bị khiển trách, thì trẻ sẽ hay khiển trách và nghi ngờ khả năng của mình (vd trẻ bị khiển trách khi tiểu dầm)
d. Vai trò của người chăm sóc
Nhất quán trong giờ ăn, tắm, thay quần áo để giúp trẻ phát triển sự tin cậy.
Thân thiện và chấp nhận,động viên trẻ hoàn thành công việc.
2. Từ 3 đến 5 tuổi
a. Về mặt tâm lý xã hội
- Phát triển ngôn ngữ và hiểu biết bản thân
- Suy nghĩ về những điều kỳ diệu, xa thực tế
- Học luật xã hội
- Tìm hiểu cái gì thật và cái gì tưởng tượng (vd trò chơi tưởng tượng, ác mộng)
- Nghĩ về” bây giờ và ở đây” hơn là tương lai
- Đặt nhiều câu hỏi
- Bắt đầu hiểu hậu quả của việc làm/cảm xúc và phân biệt đúng/sai
- Bắt đầu đi nhà trẻ/mẫu giáo và tập đếm số
- Bắt đầu quan hệ với bạn bè và thầy cô.
b. Về mặt thể chất
- Kỹ năng tự lập (mặc quần áo,ăn uống, vệ sinh)
- Có nhiều năng lượng
c. Những điều cần quan tâm
- Không tự lập được có thể dẫn đến mặc cảm tội lỗi và sợ thử những công việc mới
- Có khuynh hướng lệ thuộc vào người lớn quá đáng
- Có thể khó quan hệ với người khác sau này trong cuộc sống
- Khó có khả năng ứng xử và quyết định
d.Vai trò của người chăm sóc
- Cho phép trẻ có kinh nghiệm và đồng thời cho giới hạn
- Trả lời trung thực các câu hỏi của trẻ
- Khen ngợi khi trẻ hoàn thành công việc
- Không la mắng hoặc đánh đập khi trẻ thất bại một số công việc, giúp trẻ học cách làm tốt hơn hoặc khác hơn
- Động viên sự sáng tạo
- Động viên trẻ nói về cảm xúc (vd chia sẻ cảm xúc của cha mẹ, quan sát trẻ và thử diễn giải cảm xúc của trẻ).
(Còn tiếp)
Liên hệ để được các chuyên viên của chúng tôi tư vấn giáo dục và cách định hướng cho con tốt nhất.
Cách 1: Đăng ký trực tiếp trên website để được hỗ trợ
Cách 2: Liên hệ:
Hotline1: 096 447 5533
Hotline2: 098 171 6168
OTS Việt Nam xin chân thành cảm ơn quý khách hàng đã tin tưởng sử dụng dịch vụ